Het radermodel

Wat is het radermodel?
U kunt op deze website de gezondheidssituatie van gemeenten bekijken en vergelijken en zo gezondheidskansen in beeld brengen. De gezondheid van inwoners van een gemeente wordt bepaald door verschillende factoren, de zogenaamde gezondheidsraderen. De samenhang tussen deze verschillende raderen is weergegeven in het radermodel. De raderen uit dit model kunnen gemeentelijke bestuurders en ambtenaren als het ware gebruiken als ‘beleidsknoppen’; door aan een rader te draaien brengt u andere raderen ook in beweging.

radermodel indicatoren sociaal domeinGezondheidsraderen opgebouwd door indicatoren
De gezondheidsraderen bestaan uit een of meerdere onderliggende indicatoren. Zo is de rader ‘lichamelijke gezondheid’ bijvoorbeeld opgebouwd uit de indicatoren ‘chronische aandoeningen’, ‘gehoor- en gezichtsbeperkingen’ en ‘mobiliteitsbeperkingen’.
Een overzicht van de verschillende gezondheidsraderen met bijbehorende uitleg en indicatoren vindt u hier.
De rader Veerkracht vindt u nog niet terug in het overzicht. Op dit moment is er geen landelijk geharmoniseerde vraagstelling op dit terrein. Het gaat in deze context om gezondheidsvaardigheden (‘health literacy’). Dit zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van gezondheidsgerelateerde beslissingen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om moeite met lezen en het verzamelen en kritisch afwegen van informatie.
Verschillende GGD’en hebben echter wel gevraagd naar onder meer de mate waarin personen de regie over hun eigen leven hebben. Tevens zijn er gegevens beschikbaar over analfabetisme. Wilt u meer informatie hierover? Neemt u dan contact op met uw GGD.

Berekening en vergelijking gezondsheidsraderen
De scores van de gezondheidsraderen zijn weergegeven op een schaal van 1 tot 100. Het landelijke gemiddelde van alle gemeenten is 50. Het cijfer achter de gezondheidsrader geeft dus aan hoe de gemeente ‘scoort’ ten opzichte van andere gemeenten. Hoe hoger het cijfer hoe gunstiger de gemeente ‘scoort’. De scores zijn uitgedrukt in een standaardmaat (Z-score), waardoor vergelijking mogelijk is.

Gegevens op gemeenteniveau en cluster gemeenten
Bij sommige gemeenten zijn geen gegevens op gemeenteniveau weergegeven, maar van een cluster van gemeenten. Dit heeft te maken met de omvang en representativiteit van de steekproef op gemeenteniveau. In deze gevallen is te weinig data beschikbaar om een betrouwbaar beeld te kunnen geven voor de gemeente.

De score reflecteert de variatie tussen gemeenten, waarbij grote en kleine gemeenten evenveel meetellen.

Toelichting score gezondheidsraderen
Hoe hoger de score op een gezondheidsrader hoe gunstiger de gemeente scoort ten opzichte van andere gemeenten in Nederland. Een hogere score wil echter niet zeggen dat er geen verbeterpunten zijn.

De onderliggende indicatoren van de gezondheidsraderen kunnen een uiteenlopend beeld laten zien, wat opgeteld tot een gemiddelde score leidt. Ook kunnen er binnen gemeenten grote verschillen tussen wijken en buurten bestaan.

Voor een nadere uitleg en interpretatie van de gegevens van uw gemeente en een dialoog over mogelijke handelingsperspectieven kunt u contact opnemen met uw GGD.